جرثقیل های سقفی ابزاری هستند که برای جابجایی اجسام سنگین استفاده می شوند و اولین بار در مصر باستان برای جابجایی تخته های سنگی بزرگ برای ساخت اهرام ثلاثه مصر استفاده می شدند. در آن زمان جرثقیل ها را از طناب، قرقره و قلاب می ساختند و اجسام سنگین را به روشی ساده همراه با نیروی دست انسان یا با استفاده از حیوانات جابه جا می کردند. در زمان های قدیم از جرثقیل برای ساختن خانه ها و همچنین حفر چاه و کشیدن آب استفاده می شد.
با پیشرفت علم و رشد صنایع مختلف، استفاده از جرثقیل ها روز به روز بیشتر می شود و طرح ها و انواع آن ها نیز بیشتر می شود. در عصر بخار، جرثقیل ها توسط توربین های بخار به حرکت در می آمدند و جرثقیل ها با بخار کار می کردند، اما پس از اختراع الکتریسیته و موتورهای الکتریکی، جرثقیل ها با موتورهای الکتریکی به طور مستقیم یا غیرمستقیم با کمک پمپ هیدرولیک تغذیه می شدند. اولین جرثقیل سقفی ایرانی توسط یک شرکت انگلیسی برای حفاری چاه نفت در شهر مسجد سلیمان در جنوب کشور وارد ایران شد. این جرثقیل می توانست 20 تن محموله را به صورت عمودی جابجا کند و 90 درجه بچرخد.این جرثقیل با موتور بنزینی کار می کند و نیروی ایجاد شده توسط جعبه به قرقره کابل فلزی و در نهایت به قلاب جرثقیل منتقل می شود.