جرثقیل وسیله ای است مجهز به کابل و قرقره که برای بالا و پایین بردن مصالح استفاده می شود. جرثقیل ها معمولا در صنعت ساخت و ساز و تولید تجهیزات سنگین استفاده می شوند. جرثقیل های ساختمانی معمولاً سازه های موقتی هستند که روی زمین ثابت می شوند یا به صورت سفارشی روی وسیله نقلیه نصب می شوند.
جرثقیل های متحرک
از انواع جرثقیل ها می توان به جرثقیل های متحرک اشاره کرد که استانداردترین و پرکاربردترین انواع جرثقیل هایی هستند که امروزه در صنعت ساختمان مورد استفاده قرار می گیرند. چیزی که این جرثقیل ساختمانی را بسیار همه کاره می کند، تحرک آن است. در محیط های ساختمانی، نزدیک شدن هرچه بیشتر به محل جابجایی تجهیزات بسیار ضروری است اما مشکل است.
جرثقیل های تلسکوپی
جرثقیل های تلسکوپی که امروزه به طور گسترده مورد استفاده قرار می گیرند دارای یک سری لوله هستند که یکی در داخل دیگری در بوم خود نصب شده اند. مکانیزم هیدرولیک به کار رفته در آن می تواند طول بازو را کم یا زیاد کند.
امروزه بیشتر جرثقیل های ساختمانی جرثقیل های تلسکوپی هستند. مانند جرثقیل بازویی متحرک، جرثقیل های تلسکوپی نیز با یک قاب آهنی ساخته می شوند تا از ارتفاع مناسب بلند شوند.